Informacja dyrektora dla uczniów, rodziców, nauczycieli

Szanowni Państwo,

Materiał mówi o kształceniu na odległość w szkole, z uwzględnieniem higieny pracy uczniów i nauczycieli oraz zasad bezpieczeństwa w sieci. 

Podstawa prawna:

• rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19,
• rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.

Informacja dla nauczycieli, uczniów ich rodziców w sprawie zasad kształcenia na odległość obowiązujących w Szkole Podstawowej nr 45 im. K. Makuszyńskiego w Katowicach.

W związku z nadzwyczajną sytuacją w naszej Szkole zostają wprowadzone zasady kształcenia na odległość opisane poniżej. Obowiązują od 25 marca 2020 r. do 10 kwietnia 2020 r.

Podstawowe informacje o zdalnym kształceniu

• Kto organizuje pracę ucznia uczącego się zdalnie?
  • Szkoła odpowiada za merytoryczne przygotowanie zajęć. Niektóre z nich wymagają spotkania w uczestnictwa uczniów w zajęciach w zaplanowanym czasie. Inne z nich są przesyłane przez nauczyciela do samodzielnej realizacji przez ucznia, Posiadają termin ukończenia, wówczas wybór odpowiedniego czasu realizacji zadań zostawiamy uczniom i rodzicom. Należy motywować ucznia do systematycznej równomiernej pracy nad przyswajaniem materiału i wykonywaniem ćwiczeń. Kształcenie zdalne nakierowane jest także na kształtowanie odpowiedzialności, rzetelności i systematyczności. Zajęcia zdalne przewidują także sprawdziany wiedzy, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej, działania podejmowane przez uczniów mogą być oceniane.
• Czym jest zdalna edukacja?
  • Zdalna edukacja polega na zapoznawaniu się z różnego rodzaju cyfrowymi materiałami udostępnionymi w sieci Internet pod kierunkiem i aktywnym przewodnictwem nauczyciela. Formy kształcenia dzielimy na synchroniczne, interaktywne (uczniowie i nauczyciel pracują w tym samym czasie, prowadząc komunikację w czasie rzeczywistym) oraz asynchroniczne (uczniowie przyswajają wiedzę, realizują zadane ćwiczenia, wypełniają testy, itd.). Rezultaty działań w kształceniu asynchronicznym mogą być przedmiotem oceny. 

Organizacja zajęć zdalnych w naszej szkole

• W jaki sposób będą prowadzona nauka zdalna w naszej szkole?
  • Nauczyciele prowadzący będą codziennie umieszczali w dzienniku elektronicznym opisy zadań dla uczniów danej klasy i odpowiadali na zapytania uczniów i rodziców także za pomocą e-dziennika. Działania te będą widoczne w zakładce Zadania domowe.  Nauczyciel może także kontaktować się za pomocą poczty e-mail, platform edukacyjnych oraz interaktywnie (w czasie rzeczywistym) z uczniami za pomocą komunikatorów i aplikacji do komunikacji audio lub audiowizualnej. Sposób prowadzenia nauki zdalnej opisuje niniejszy dokument.
• Kiedy będą wysyłane wiadomości do uczniów od nauczycieli?
  • Nauczyciele będą wysyłać wiadomości codziennie, między godz. 8.00, a 16.00. Częstotliwość wysyłania informacji zależy od planu pracy szkoły i organizacji zajęć przez danego nauczyciela.
• Jak często uczeń powinien sprawdzać dziennik elektroniczny?
  • Częstotliwość sprawdzania wiadomości zależy od ucznia. Szkoła zaleca sprawdzanie konta ucznia przynajmniej dwa razy dziennie – o godz. 8.00 i 12.00. Można także skorzystać z aplikacji mobilnych dziennika, które przesyłają powiadomienia o nowej wiadomości od nauczyciela.
• Ile czasu uczeń ma na wykonanie zadania?
  • Termin wykonania danego zadania nauczyciel opisuje w wiadomości opisującej zadanie. W przypadku problemów technicznych lub organizacyjnych uczeń powinien zawiadomić nauczyciela o braku możliwości wykonania zadania w ustalonym terminie. Jeśli uczeń ma wątpliwości, jak wykonać zadanie lub nie potrafi go wykonać – powinien poprosić o pomoc nauczyciela.
• Jakiego typu zadania będą umieszczone w wiadomościach od nauczyciela?
  • Nauczyciel będzie umieszczał zadania do wykonania w takich formach, jak
    • klasyczna, z odwołaniem do podręcznika, zeszytu ćwiczeń,
    • w formie opisu tekstowego zadania do wykonania,
    • w formie linku do interaktywnych platform edukacyjnych wykorzystujących formy nauki i sprawdzania wiadomości (np. filmy, quizy, testy),
    • w formie załącznika zawierającego materiały tekstowe, grafiki, materiały audiowizualne.
• Jak odbywają się zajęcia interaktywne z nauczycielem?
  • Nauczyciel może zorganizować lekcję on-line przy wykorzystaniu aplikacji audio, audiowizualnych lub na internetowych platformach edukacyjnych. Czas trwania jednej lekcji wirtualnej nie może przekroczyć 45 min. Informacje o sposobie i terminie spotkania on-line będzie przekazany za pomocą wiadomości w e-dzienniku najpóźniej w dniu poprzedzającym lekcję zaplanowaną w takiej formie.
• Czy programy nauczania pozostają takie same jak w tradycyjnie działającej szkole?
  • Tak. Realizacja programu nauczania pozostaje nadal jednym z podstawowych zadań szkoły. Wszelkie działania w środowisku zdalnym służą zdobyciu wiedzy, umiejętności oraz postaw społecznych przewidzianych w programie nauczania. Dodatkowo uczniowie poznają zasady komunikacji w środowiskach wirtualnych i przygotowują się do przyszłego życia zawodowego, które w znacznej mierze realizowane będzie w oparciu o systemy informatyczne. 
• Czy nauczyciel towarzyszy uczniowi w trakcie wszystkich zajęć? 
  • Nie. Jedynie część zajęć odbywa się z udziałem nauczyciela. Takie zajęcia można porównać do wirtualnej klasy, w której obecni są w tym samym czasie uczniowie i nauczyciel. Mają oni możliwości komunikacji oraz przesyłania sobie materiałów. Pozostałe zajęcia prowadzone są w oparciu o zestaw instrukcji oraz materiały dydaktyczne przeznaczone do samodzielnego studiowania. Opanowanie wiedzy i umiejętności może być przedmiotem oceny.
• Co, jeśli uczeń nie zrozumie jakiejś partii materiału, przeznaczonej do samodzielnego opanowania?
  • Kształcenie zdalne zakłada możliwość zadawania nauczycielowi pytań zarówno w formie pisemnej, jak i w trakcie rozmowy tekstowej, głosowej lub wideo. To bardzo ważne, by zachęcać uczniów do zadawania pytań i dzielenia się wątpliwościami, ponieważ nauczyciel w świecie wirtualnym otrzymuje nieco inny zestaw informacji zwrotnych od uczniów, niż w trakcie tradycyjnych zajęć w klasie szkolnej. 
• Kto sprawuje opiekę nad uczniem uczącym się zdalnie?
  • Rodzice lub opiekunowie prawni. Uczeń przebywający w domu realizuje obowiązek szkolny pod opieką rodziców/opiekunów prawnych. Pracujący zdalnie nauczyciel nie ma możliwości realizowania swoich funkcji opiekuńczych. Bardzo prosimy, aby rodzice stosowali się do przepisów prawa w zakresie odpowiedzialności rodzicielskiej. 
• Czy nadal będzie obowiązywał tygodniowy plan lekcji?
  • W przypadku, jeśli plan zajęć będzie poddany modyfikacjom, uczniowie i ich rodzice otrzymają zaktualizowany rozkład zajęć lekcyjnych za pośrednictwem e-dziennika Vulcan. 
• Czy plan lekcji zostanie zachowany?
  • Tak. Lekcje będą odbywać się według zmienionego planu, jednak w celu zachowania systematyczności i dyscypliny usilnie zalecamy, aby przestrzegać godzin ustalonych w planie zajęć. Zachowanie rytmu szkolnego może być decydującym warunkiem sukcesu szkolnego ucznia. 
• Czy uczeń będzie miał zadania domowe do odrabiania?
  • Tak, podobnie jak w tradycyjnej edukacji część umiejętności, wiedzy oraz kompetencji społecznych nabywa się w trakcie realizowania zadań domowych, pozaszkolnej pracy w grupach, czy realizacji projektów edukacyjnych. Nauczyciel ma zatem prawo do formułowania zaleceń, wymagających poświęcenia pewnej ilości czasu wolnego ucznia. 
• W jakim zakresie będą używane zeszyty ćwiczeń, tradycyjne podręczniki oraz zeszyty lekcyjne?
  • Użycie tradycyjnych podręczników, zeszytów ćwiczeń i zeszytów zależy od formy lekcji przyjętej przez nauczyciela. Może się zdarzyć, że część zajęć będzie wymagała ich używania tradycyjnych, a część będzie prowadzona przy wykorzystaniu nowych pomocy dydaktycznych. Precyzyjne zalecenia dotyczące wykorzystania materiałów drukowanych będą przekazywali nauczyciele poszczególnych przedmiotów.
• W jaki sposób będzie odbywało się ocenianie postępów uczniów?
  • Środowisko zdalne umożliwia przeprowadzenie testów, rozmów i sprawdzianów. Za każdym razem, gdy tego rodzaju narzędzia będą używane, nauczyciele uzyskają pewność, że uczniowie rozumieją zasady działania narzędzia używanego do sprawdzania wiedzy i umiejętności uczniów. Jest to szczególnie ważne, z uwagi na możliwość zaistnienia problemów technicznych, niewłaściwej obsługi systemu, czy niezrozumienia sposobu realizacji zadań. Dzięki temu pomiar osiągnięć edukacyjnych będzie rzetelny i sprawiedliwy. Oceny będą wstawiane przez nauczyciela zgodnie z dostosowanymi do nauczania zdalnego Wewnątrzszkolnym Ocenianiem (WO) i Przedmiotowymi Systemami Oceniania (PSO).
• W jaki sposób nauczyciele mogą się upewnić, że uczniowie w czasie sprawdzania wiedzy i umiejętności nie posługują się niedozwolonymi pomocami, notatkami, ściągami czy pomocą rodziców?
  • Nauczyciele mają ograniczone możliwości weryfikacji, czy uczeń pracuje samodzielnie, Ważne jest budowanie przez rodziców motywacji wewnętrznej uczniów i zwracanie uwagi na to, że korzystanie z niedozwolonych form wsparcia jest niekorzystne dla samego ucznia.  Niektóre metody sprawdzania wiedzy i umiejętności przypominają odpytywanie uczniów, znane z tradycyjnej klasy szkolnej. 
• W jaki sposób nauczyciele będą sprawdzać, czy prace o charakterze twórczym nie są skopiowane z zasobów Internetu i nie mają charakteru plagiatu?
  • Nauczyciele mogą posługiwać się skutecznymi metodami i technikami wykrywania duplikatów tekstów. Przedstawianie cudzych prac jako swoich, będzie karane zgodnie z Regulaminem Szkoły. 
• Jakie treści edukacyjne będą podawane uczniom w środowisku zdalnym?
  • Treści edukacyjne podawane w środowisku zdalnym będą służyły realizacji podstawy programowej oraz rozwijaniu zainteresowań i pasji uczniów. Nauczyciel może przekazywać wiedzę w formie nagrań oraz transmisji audio oraz wideo, wykorzystania obecnych w Internecie zasobów edukacyjnych o charakterze multimedialnym (animacje, filmy, wykłady, nagrania eksperymentów, gry edukacyjne, interaktywne materiały dydaktyczne, itd.)
• Ile powinny trwać zajęcia, jak dobierać długość przerw między zajęciami?
  • Zajęcia wyznaczone planem lekcji mają określony czas trwania. Warto ich przestrzegać, nawet jeśli nauczyciel nie pracuje z klasą w sposób synchroniczny (w czasie rzeczywistym). Praca samodzielna powinna uwzględniać odpoczynek oraz najlepsze dla zachowania koncentracji pory dnia. 
• Czy uczeń powinien sporządzać papierowe notatki?
  • Szczegółowe wskazania w tym zakresie przekazują nauczyciele. Z wielu względów jest to dobra praktyka. Nauczyciel może żądać przekazania skanów lub fotografii ćwiczeń, notatek lub zadań wykonywanych w uczniowskim zeszycie lekcyjnym.
• Dlaczego niektóre prace domowe powinny być realizowane na piśmie w uczniowskim zeszycie lekcyjnym?
  • Istnieje wiele powodów, by tradycyjne zeszyty w dobie edukacji zdalnej spełniały nadal swoją rolę. Do głównych należy: pielęgnowanie umiejętności pisania ręcznego, procesy zapamiętywania zachodzące w trakcie pisania, lepsze rozumienie materiału pod wpływem wykonywanych odręcznie ćwiczeń i zadań.
• Jakie narzędzia będą stosowane?
  • Szkoła zezwala nauczycielom i uczniom na użycie szeregu nowoczesnych systemów nauczania zdalnego. 

Stanowisko pracy, urządzenia i oprogramowanie

• W jaki sposób można się uczyć z wykorzystaniem komputera, smartfona czy smart TV?
  • Uczeń może przyswajać wiedzę z różnych źródeł. Metody edukacji zdalnej mogą być efektywne i przyczyniać się do rozwoju ucznia, o ile nauczanie prowadzone jest w sposób zgodny ze standardami, tzn. nie polega jedynie na biernym przyswajaniu obrazów i dźwięków, ale oparte jest na aktywności poznawczej ucznia, pracy grupowej i kreatywności. Nowoczesne narzędzia dają właśnie takie możliwości.
• Jaki sprzęt potrzebny jest uczniowi do uczestniczenia w zajęciach?
  • Celem realizacji programu kształcenia z użyciem metod i technik kształcenia na odległość uczniowie i nauczyciele powinni mieć dostęp do urządzeń wyposażonych w kamerę, mikrofon, ekran, klawiaturę oraz mysz lub inne urządzenie kierujące wskaźnikiem ekranowym. W przypadku braku dostępu do takich urządzeń należy zawiadomić szkołę. W takiej sytuacji poinformuje ucznia i rodziców, w jaki sposób będzie realizowane kształcenie na odległość.  
• Jaki sprzęt potrzebny jest nauczycielowi do prowadzenia zajęć?
  • Nauczyciel wykorzystuje nowoczesne środki techniczne, takie jak smartfon, komputer, tablet, skaner, kamera internetowa, mikrofon, urządzenia do rejestracji obrazu i dźwięku do tworzenia materiałów dydaktycznych oraz przeprowadzania zajęć lekcyjnych. W tym celu może wykorzystywać zasoby prywatne lub zgłasza dyrektorowi potrzebę skorzystania ze sprzętu w siedzibie szkoły. 
• Jak powinno wyglądać stanowisko pracy nauczyciela?
  • Nauczyciel w czasie zajęć powinien posługiwać się sprzętem umożliwiającym stabilne działanie używanego przez niego oprogramowania, dostarczanie odpowiedniej jakości sygnału audio i wideo oraz spełniającym wymagania ergonomii komputerowego stanowiska pracy. W przypadku braku takiej możliwości powinien powiadomić dyrekcję szkoły, która wskaże sposób realizacji nauczania zdalnego,   
• Czy konieczne jest połączenie z Internetem? 
  • W większości wypadków do tego, by uczestniczyć i prowadzić zdalne zajęcia połączenie z Internetem powinno być szybkie i stabilne. Szczegółowe parametry zależą od wymagań używanego oprogramowania. W przypadkach, w których uczniowie nie mają dostępu do połączenia internetowego, umożliwiającego nieprzerwany transfer multimediów i danych nauczyciel dostosowuje metody i techniki nauczania do potrzeb tych uczniów. W tym celu można wykorzystać połączenie telefoniczne korespondencję elektroniczną niewymagającą znacznej przepustowości łącza. 
• Czy połączenie internetowe z nauczycielem będzie wymagać znacznego zużycia danych?
  • W zależności od przyjętych metod i technik transfery danych mogą być znaczne – nawet do kilku GB dziennie. Należy się liczyć z możliwością szybkiego wykorzystania limitów danych u operatorów LTE. W przypadkach, w których uczeń korzysta z takich połączeń, należy poinformować o tym nauczyciela, aby ten dostosował metody do indywidualnych możliwości technicznych łącza internetowego w domu ucznia. 
• Kto pomoże mi skonfigurować sprzęt i rozwiązać problemy techniczne?
  • Stworzenie komputerowego stanowiska pracy zarówno ucznia, jak i nauczyciela jest złożonym przedsięwzięciem. Należy przetestować wcześniej sprzęt, oprogramowanie i inne rozwiązane wskazane przez nauczyciela. W przypadku problemów technicznych wskazany pracownik szkoły postara się zdalnie wesprzeć w ich rozwiązaniu, jednak nauczyciele szkoły nie mają kompetencji, aby świadczyć usługi doradztwa IT związane z obsługą sprzętu i oprogramowania. W przypadku utrzymywania się problemów technicznych z kształceniem zdalnym on-line należy zawiadomić szkołę, która wskaże możliwość zdalnego nauczania w inny sposób. 
• Co, jeśli w domu ucznia nie ma możliwości szybkiego i stabilnego połączenia z siecią Internet?
  • Należy zgłosić ten fakt osobie koordynującej pomoc techniczną, realizowaną przez Szkołę w celu znalezienia rozwiązania problemu. Wszelkie takie przypadki będą traktowane indywidualnie z poszanowaniem godności każdego ucznia oraz jego rodziców. Należy zawiadomić szkołę, która wskaże możliwość zdalnego nauczania w inny sposób,  
• Jak powinno wyglądać stanowisko pracy ucznia?
  • Trzeba pamiętać, że wykorzystanie sprzętu komputerowego nie odbywa się w celach rozrywkowych. Należy ze zrozumieniem podejść do konieczności zapewnienia komfortu i wygody pracy uczniów. Zaleca się zapewnienie biurka, odpowiednich narzędzi pracy oraz dobrego oświetlenia i ergonomii. 

Higiena pracy z wykorzystaniem smartfona, tabletu, komputera i smart TV

• Czy istnieją zalecenia dotyczące pracy przy komputerze w godzinach popołudniowych i wieczornych? 
  • Tak. Należy unikać pracy przy komputerze i urządzeniach mobilnych w takich godzinach. Jeśli jednak uczeń decyduje się za zgodą rodziców na pracę po zmroku zalecamy ustawienie w systemie operacyjnym filtra światła niebieskiego, aby uniknąć problemów ze zmęczeniem i bezsennością.
• W jaki sposób spędzać przerwy?
  • Należy odejść od stanowiska komputerowego, smart TV lub urządzeń. Aby wzrok mógł odpocząć zaleca się patrzenie przez okno lub kilka chwil aktywnego wypoczynku. Warto też wykonać odpowiednie ćwiczenia fizyczne, przeznaczone dla osób pracujących ze sprzętem komputerowym. Stanowczo odradza się w czasie przerw korzystania z urządzeń elektronicznych (przerwa nie może polegać na wykorzystaniu gier lub lekturze stron internetowych). 
• Jak zadbać o zdrowie w czasie realizowania zajęć zdalnych?
  • Należy bezwzględnie stosować zasady ergonomii, systematycznie odpoczywać oraz dbać o wentylację pomieszczenia. 
• Ile czasu można spędzić przy urządzeniach z ekranem?
  • Szczegółowe normy dla nauczycieli można odnaleźć w zaleceniach inspektora BHP. Uczniowie powinni spędzać tylko tyle czasu, ile to absolutnie konieczne. Zwraca się uwagę rodzicom, że wykorzystanie urządzeń ekranowych w edukacji powinno wiązać się z ograniczeniem oglądania telewizji, korzystania z telefonów, tabletów i komputerów poza czasem przeznaczonym na naukę. 
• Czy korzystanie z tabletu, telefonu i monitora komputerowego wpływa na zdrowie?
  • Tak. Ten wpływ ma charakter negatywny. Z tego powodu zarówno nauczyciele, jak i uczniowie zobowiązani są do rozsądnego planowania aktywności online. 

Bezpieczeństwo w sieci

• Kto będzie przetwarzał dane osobowe ucznia i nauczyciela?
  • Przetwarzanie danych osobowych podczas kształcenia zdalnego jest realizowane przez szkołę na podstawie o obowiązujące w szkole regulacje RODO oraz rozporządzania Ministerstwa Edukacji Narodowej dotyczące kształcenia zdalnego. 
• Czy uczeń będzie bezpieczny w sieci Internet, uczestnicząc w zdalnych zajęciach?
  • Tak. Rozwiązania stosowane przez Szkołę są zgodne z zasadami bezpieczeństwa dzieci w sieci internetowej. Ponieważ współczesne systemy operacyjne mają charakter wielozadaniowy, a urządzenia przeznaczone w domu ucznia do realizacji zdalnej edukacji mogą zawierać połączenia prowadzące do szkodliwych stron, należy zachować szczególną czujność, która wynika z obowiązków opiekuńczych rodziców lub opiekunów prawnych. Rekomenduje się zastosowanie mechanizmów kontroli rodzicielskiej.
• Jakie zagrożenia trzeba brać pod uwagę?
  • Istnieje kilka grup ryzyka, do których należy cyberprzestępczość, wyłudzanie danych, zagrożenia związane ze szkodliwym oprogramowaniem oraz szkodliwymi treściami. Ochrona uczniów przed tymi i innymi zagrożeniami jest obowiązkiem rodziców lub opiekunów prawnych. 
• Jakie treści mogą być niebezpieczne?
  • Trzeba zwracać uwagę na wszystkie programy, strony internetowe używane podczas nauczania zdalnego. Nauczyciel korzystając z tego typu rozwiązań i wskazując je uczniom podczas nauczania zdalnego kieruje się zasadami bezpieczeństwa w sieci. Korzystając z nich należy także ja zachować, w szczególności nie korzystać ze stron wskazywanych przez przeglądarkę lub programu antywirusowe zainstalowane na komputerze jako podejrzane. Nie należy także klikać na reklamy internetowe, jakie mogą pojawić się w czasie korzystania ze szkolenia zdalnego. na linki do serwisów nie wskazywanych bezpośrednio przez nauczyciela, nie pobierać załączników nie wskazanych przez nauczyciela.
• Z jakich adresów i jakich źródeł będzie pochodziła korespondencja z uczniem?
  • Podstawowa komunikacja będzie odbywała się za pomocą e-dziennika. W zależności od wybranych przez Szkołę systemów, komunikacja będzie prowadzona z wykorzystaniem określonego przez dyrektora oprogramowania. Należy zakładać, że wszystkie aktywności w kanałach spoza wykazu nie pochodzą ze szkoły. Zachowanie czujności w tym zakresie jest obowiązkiem rodziców lub prawnych opiekunów ucznia.
• Jak odróżnić w sieci nauczyciela od oszusta?
  • Nauczyciel powinien posługiwać się oficjalnym adresem email w domenie szkoły zgodnie z wzorem: imie.nazwisko@sp45kat.pl, wykorzystywać kanały komunikacji zatwierdzone przez Dyrektora Szkoły. 
• Czy można ucznia zostawić sam na sam z urządzeniem wykorzystywanym do celów edukacyjnych? 
  • Trzeba wykazać się rozsądkiem, wiedzą i doświadczeniem rodzicielskim. Zalecana jest ostrożność oraz przestrzeganie zaleceń pochodzących od dostawcy systemów kontroli rodzicielskiej na danym urządzeniu. 
• Jakie rozwiązania do kontroli rodzicielskiej powinny być zainstalowane w systemie operacyjnym urządzenia, z którego korzysta uczeń?
  • Wybór i sposób zainstalowania rozwiązań do kontroli rodzicielskiej należy do rodzica. Szkoła rekomenduje stosowanie takich rozwiązań podczas nauki zdalnej.

Rafał Zawiślak
Dyrektor SP45